วันอังคารที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2555

บทที่ ๔ เรื่องของทานและอานิสงส์

เพิ่มคำอธิบายภาพ
http://www.deviantart.com/ ...
ทาน
๑.   ความหมายของการให้ทาน
จุดมุ่งหมายเพื่อสละความตระหนี่เพื่อกำจัดความโลภ  การให้ทานจะโดยวัตถุสิ่งของ  โดยการให้ธรรมะ  หรือแม้แต่การให้อภัยแก่ผู้อื่น  ไม่ผูกพยาบาท  อันเป็นจุดเบื้องต้นของการปฏิบัติธรรม  อย่าได้ปฏิเสธทานแม้แต่น้อยนิดแต่ให้ผลอันยิ่งใหญ่  เปรียบการปลูกผลไม้  เราใช้เมล็ดเพียงเม็ดเดียว  ก็สามารถปลูกให้ต้นไม้ใหญ่โตได้และให้ผลผลิตมากน้อยก็ขึ้นอยู่ที่พื้นดินว่าเป็นเนื้อนาบุญเพียงใด  ไม่ว่าจะเป็นบุญหรือบาปก็ย่อมให้ผลเป็นทวีคูณเสมอ  เช่น 
-บุคคลให้ทานในสัตว์ดิรัจฉานพึงหวังผลทักขิณา (ทานเพื่อผลอันเจริญ)  ได้ ๑๐๐ เท่า 
-ให้ทานในปุถุชนผู้ทุศีลได้ ๑,๐๐๐ เท่า 
-ให้ทานในปุถุชนผู้ทรงศีลพึงหวังผลได้แสนเท่า 
-ให้ทานในปุถุชนภายนอกผู้ปราศจากความกำหนัดในกามพึงหวังผลได้แสนโกฏิเท่า (ปุถุชนภายนอก คือ นักพรต ดาบส ฤๅษี บุคคลที่ไม่ได้นับถือพุทธศาสนา) 
-ให้ทานในท่านผู้ปฏิบัติเพื่อโสดาปัตติผลพึงหวังผลนับมิได้  ป่วยการจะกล่าวไปใยในพระโสดาบันและที่สูงๆขึ้นไป (ทักขิณาวิภังคสูตร ๗-๗๒)
สังฆทาน ๗ แบบ
ดูก่อนอานนท์ก็ทักษิณาทานที่ถึงแล้วในสงฆ์มี ๗ อย่างคือ
๑.ให้ทานในสงฆ์สองฝ่ายมีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข( ปัจจุบันไม่มีแล้ว )
๒.  ให้ทานในสงฆ์สองฝ่ายเมื่อตถาคตปรินิพพานแล้ว( ปัจจุบันไม่มีแล้ว )
๓.  ให้ทานในภิกษุสงฆ์ฝ่ายเดียว( ปัจจุบันยังมีอยู่ )
๔.  ให้ทานในภิกษุณีสงฆ์ฝ่ายเดียว( ปัจจุบันไม่มีแล้ว )
๕.  เผดียงสงฆ์ว่า ขอได้โปรดจัดภิกษุจำนวนเท่านี้เป็นสงฆ์แก่ข้าพเจ้า แล้วให้ทาน ( ปัจจุบันยังมีอยู่ )
 ๖.  เผดียงสงฆ์ว่า  ขอได้โปรดจัดภิกษุณีจำนวนเท่านี้ขึ้นเป็นสงฆ์แก่ข้าพเจ้า แล้วให้ทาน ( ปัจจุบันไม่มีแล้ว )
 ๗.  เผดียงว่าขอได้โปรดจัดภิกษุและภิกษุณีจำนวนเท่านี้ขึ้นเป็นสงฆ์ แล้วให้ทาน ( ปัจจุบันไม่มีแล้ว ) 
ผู้ใดได้ถวายทานแก่พระที่ออกจากการเข้านิโรธสมาบัติจะให้ผลทันตาในปัจจุบัน  จนเป็นเหตุให้มีการโฆษณาหลอกลวงกันว่าที่วัดนั้นวันนั้นเวลานั้นจะมีพระชื่อนั้นออกจากนิโรธสมาบัติให้ชาวบ้านไปร่วมทำบุญใส่บาตรกัน  ผู้ไม่รู้ก็แห่กันไป  คิดว่าถ้าได้ทำบุญกับพระที่ออกจากนิโรธสมาบัติในวันนั้น  อธิษฐานสิ่งใดก็จะได้สิ่งนั้น  และให้ผลทันตาในชาตินั้นถ้าเป็นคน สัตว์ หรือสิ่งของ  แต่ความจริงพระที่จะเข้านิโรธสมาบัติได้ต้องเป็นพระอนาคามีหรือพระอรหันต์เท่านั้นและยังต้องสำเร็จอรูปฌานขั้นสูงสุดคือ  เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน จิตขณะแรกเกิดเป็นผลจิตมีพระนิพพานเป็นอารมณ์  และล่วงเสียเข้าถึงสัญญาเวทยิตนิโรธแล้วจึงออกจากนิโรธ
การอยู่นิโรธสมาบัติก็ใช้เวลาถึง ๗วัน  เมื่อออกจากนิโรธสมาบัติแล้วผู้ที่ทำทานใส่บาตรคนแรกและคนเดียวเท่านั้นจึงจะมีผล  ครั้งนั้นสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสแสดงสัทธรรมเทศนาแก่พระสารีบุตรในอนาคตกาล  ซึ่งพระโพธิสัตว์ทั้ง ๑๐ องค์  อันจะมาตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้าในอนาคตกาลนั้น  ได้กล่าวมาเป็นอันดับ  เริ่มจาก  พระศรีอาริยเมตไตรยเป็นปฐมที่ ๑  แล้วจึงพระรามเจ้าที่ ๒  รองมาพระยาปัสเสนทิโกศลที่ ๓   พระยามาราธิราชที่ ๔  พระยาอสุรินทราหูที่ ๕  พระโสนะที่ ๖  พระสุภะที่ ๗  โตไทยะพราหมณ์ที่ ๘  พระยาช้างนาฬาคีรีหัตถีที่ ๙  พระยาช้างป่าเลไลยก์หัตถีที่ ๑๐   ครั้งนี้จะกล่าวถึงเรื่องของพระยามาราธิราชบรมโพธิสัตว์ได้ก่อสร้างบารมี ๑๐ ประการ  มีทานและศีลเป็นอาทิมามากแล้ว  จึงนำมาซึ่งอดีตนิทานแห่งพระยามาราธิราชบรมโพธิสัตว์(พระยามาร)  เป็นใจความว่า  ครั้งพระพุทธศาสดาพระพุทธกัสสปทศพลญาณเจ้านั้น  พระยามาราธิราชองค์นี้ได้บังเกิดเป็นมหาเสนาบดีใหญ่แห่งสมเด็จพระเจ้ากิงกิสสะมหาราช  มีนามว่า  โพธิอำมาตย์  อยู่มาวันหนึ่งองค์สมเด็จพระพุทธกัสสปพุทธเจ้าเข้าสู่ผลสมาบัติ  ถึงกำหนดเวลาแล้วออกจากผลสมาบัติในที่ภายใต้ต้นไทรใหญ่  พระเจ้ากิงกิสสะราชทรงพระจินตนาแล้วว่า  ถ้าแม้นบุคคลใดได้ถวายทานแก่พระพุทธเจ้าแล้ว  จะบังเกิดอานิสงค์หาที่สุดมิได้  จึงสั่งราชบุรุษทั้งหลายให้ตีกลองร้องป่าวชาวเมืองว่า  ถ้าผู้ใดถวายทานแก่สมเด็จพระพุทธเจ้าก่อนเราจะให้ลงพระราชอาญาบุคคลนั้น  แล้วให้ราชบุรุษล้อมพระเชตวันมหาวิหารโดยรอบ  ฝ่ายโพธิอำมาตย์เสนาบดีทราบเหตุนั้นแล้ว  ก็ปรารถนาจะถวายทานแก่องค์สมเด็จพระพุทธเจ้าบ้าง  โดยมิเกรงกลัวพระราชอาญาเลย  จึงไปบอกบุตรภรรยาให้รู้และช่วยนำอาหารเครื่องไทยทานเป็นห่อใหญ่และผ้าหนึ่งผืน  ฝ่ายภรรยาได้ฟังสามีบอกดังนั้น  ก็มีศรัทธารับวาจาสาธุ  ครั้นรุ่งเช้านางก็จัดแจงแต่งเครื่องไทยทานทั้ง ๒ สิ่งนั้นให้แก่สามี  พร้อมเครื่องไทยทานอีกส่วนหนึ่งของตนฝากสามีให้ไปถวายด้วย  เมื่อมหาเสนาบดีไปถึงยังพระวิหาร  พวกราชบุรุษที่แวดล้อมอยู่เห็นเข้า  จึงตรงเข้าไปถามมหาเสนาบดีว่าท่านมาด้วยเหตุอันใด  ฝ่ายมหาเสนาบดีได้ฟังก็คิดว่า  ถ้าเราจะบอกบุรุษเหล่านั้นด้วยคำเท็จว่า  พระราชาใช้ให้เรามาอาราธนาองค์สมเด็จพระพุทธเจ้าไปยังพระราชนิเวศน์ก็ได้  แต่ไม่ควรที่เราจะมุสา  ในเมื่อเราตั้งใจจะถวายทานแก่สมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่แล้ว  ซึ่งการที่เราจะกล่าวมุสานั้น  ทานของเราจะไม่ส่งผลเลย  จึงบอกความจริงแก่ราชบุรุษไปว่า  เราจะไปถวายทานแก่องค์สมเด็จพระพุทธเจ้า  เมื่อราชบุรุษได้ฟังคำของมหาเสนาบดีแล้วก็มีความโกรธจึงกรูกันเข้าจับตัวมหาเสนาบดีแล้วรีบนำตัวไปถวายพระราชา  ครั้นพระราชาได้ทราบความแล้วก็ทรงพิโรธที่ผู้รู้ทำเสียเอง จึงมีรับสั่งให้เพชฌฆาตเอาตัวไปตัดศีรษะเสียในทันใด
ขณะที่เพชฌฆาตได้พาโพธิอำมาตย์มหาเสนาบดีไปที่ป่าช้าเพื่อจะทำการตัดศีรษะนั้น  องค์สมเด็จพระกัสสปพุทธเจ้าทรงทราบเหตุการณ์ด้วยญาณทิพย์แล้ว  ทรงดำริว่ามหาเสนาบดีนี้เป็นหน่อบรมโพธิสัตว์เสมอวงศ์แห่งพระตถาคต  มีอภินิหารเหตุแต่ก่อนจะกระทำกาลกิริยาตายเสียในวันนี้  จึงเนรมิตเป็นพระพุทธนิมิตให้สถิตอยู่ในพระวิหาร  ส่วนพระองค์ได้หายตัวเสด็จไปอยู่ที่ป่าช้านั้น  พร้อมกับบังตาเพชฌฆาตไว้ให้เห็นพระองค์เหมือนกับเหล่าราชบุตรทั้งหลายที่มานั่งอยู่นั้น  เว้นแต่มหาเสนาบดีผู้เดียวที่เห็นพระองค์  จึงตรัสว่า  ดูกรมหาเสนาบดีผู้เจริญ  ท่านจงสละชีวิตของท่านเสียเถิด  อย่าได้อาลัยในชีวิตนี้เลย  อันว่าปัจจัยทานของท่านมีประการใด  ท่านจงให้ทานยังจิตที่เลื่อมใสในพระตถาคตเถิด  อันเครื่องปัจจัยทานของมหาเสนาบดีนั้น  ราชบุรุษได้เอามาวางตรงหน้าแล้ว  ด้วยพระพุทธานุภาพ  เมื่อมหาเสนาบดีได้สดับฟังพระพุทธดำรัสดั้งนั้น  จึงบังเกิดมีจิตโสมนัสหาที่เปรียบมิได้  ก็ถือเอาเครื่องปัจจัยไทยทานทั้งของท่านและของภรรยา ถวายแก่สมเด็จพระพุทธกัสสปพุทธเจ้าแล้วกราบทูลว่า  ข้าแต่พระองค์ผู้เป็นที่พึ่งแก่สรรพสัตว์โลกทั้งหลาย  อันชีวิตนี้ข้าพระบาทเสียสละแล้ว  ด้วยพระเดชะผลทานของข้าพระพุทธเจ้าในกาลบัดนี้  ขอให้ได้บังเกิดเป็นองค์สมเด็จพระพุทธเจ้าเหมือนดังพระองค์ในอนาคตกาลโน้นเถิด  เมื่อโพธิอำมาตย์มหาเสนาบดีได้ตั้งปณิธานปรารถนาดังนั้น  องค์สมเด็จพระกัสสปพุทธเจ้าทรงพระอนุเคราะห์  ยื่นพระหัตถ์ไปลูบเหนือศีรษะท่านมหาเสนาบดี แล้วทรงพยากรณ์ว่าตัวท่านปรารถนาประการใด  ความปรารถนานั้นจงสำเร็จแก่ท่าน  ในอนาคตเบื้องหน้าโน้น  ท่านจะได้บังเกิดเป็นองค์สมเด็จพระพุทธเจ้าองค์หนึ่ง  ทรงพระนามว่า  พระธรรมสามี  ครั้นทรงพยากรณ์มหาเสนาบดีแล้วก็เสด็จกลับ  ฝ่ายเพชฌฆาตตัดศีรษะของมหาเสนาบดีขาดกระเด็นไปจนถึงกับความตาย  แล้วมหาปฐพีอันใหญ่ก็หวั่นไหวเกิดโกลาหลเป็นอัศจรรย์ยิ่งนัก  อันเป็นเหตุให้เศวตฉัตรของพระเจ้ากิงกิสสะราชหักลงจนพระองค์สะดุ้งสั่นไหว  และในขณะนั้นเองทิพย์วิมานทองอันประกอบไปด้วยนางเทพอัปสรประมาณพันนางได้บังเกิดขึ้นในป่าช้าตรงที่ท่านมหาเสนาบดีได้เสียชีวิตลงพร้อมกับขุมทอง ๑๖ ขุม  และไม้กัลปพฤกษ์ต้นหนึ่ง  อันว่าบุตรภรรยาของท่านมหาเสนาบดีได้อาศัยอยู่ในวิมานทองนั้นเลี้ยงชีวิตสืบมาถึง ๕๐๐ ปี  ฝ่ายโพธิอำมาตย์มหาเสนาบดีก็ได้ไปบังเกิดในดุสิตสวรรค์  เสวยทิพย์สมบัติด้วยผลทานนั้น  ครั้งเมื่อศาสนาของพระยามาราธิราชบังเกิดขึ้น  มหาชนทั้งหลายจักได้บริโภคข้าวสาลีเป็นนิจกาลด้วยอนุภาพแห่งผลทานด้วยข้าวสุกห่อหนึ่งที่มหาเสนาบดีได้ถวายแก่พระพุทธกัสสปในครั้งนั้น  พร้อมด้วยเศวตฉัตรสูง ๓ โยชน์ด้วยผลทานถวายผ้าผืนหนึ่ง
ดังนั้น  การที่จะบรรลุมรรคผลนิพพานอันเป็นความปรารถนาสูงสุดของชาวพุทธทั้งหลายนั้นก็เริ่มจากทานเป็นเบื้องต้น  ในบุญกิริยาวัตถุ ๑๐  ก็เริ่มจากทานก่อน
เรื่องราวของพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันซึ่งจะมีในลำดับต่อไปให้เกี่ยวด้วยเรื่องของศีล  แต่ที่ยกเรื่องของพระธรรมสามีมานั้นก็เกี่ยวกับเรื่องสวรรค์อีก  ซึ่งจะมีอยู่ในเรื่องสัคคกถาสวรรค์ชั้นที่ ๖   เพื่อให้สอดคล้องกัน  และให้มีความเข้าใจถูกต้อง  แม้ทานที่ให้จะมีน้อยหรือมาก  ดีหรือไม่ดี  เมื่อเหตุสักแต่ว่า  จิตเลื่อมใสแล้ว  ย่อมมีผลหาที่เปรียบมิได้  ดังเรื่องของชายเข็ญใจผู้หนึ่ง
กุรุเทวะ  ได้เที่ยวขออาหารกับภิกษุทั้งหลายเสมอ  เลี้ยงชีวิตด้วยอาหารที่ได้มาอย่างยากและได้อย่างเล็กน้อย  เป็นคนอนาถา กำพร้า  ขัดสนไม่มีญาติ  ไม่มีเพื่อน  ตัวคนเดียวแท้ๆ  อาศัยนอนที่ริมเสาของศาลาหรือโคนต้นไม้ในวิหารนั้น  ผ่านไปวันหนึ่งๆ  การงานอะไร เช่น  ปัดกวาดเป็นต้น  เขาไม่ทำเลย  อยู่อย่างนี้ไปหลายปี  ต่อมาภายหลังพระสังฆเถระที่อยู่ในวิหารนั้น  เที่ยวจาริกไปในวิหาร  เห็นกุรุเทวะกินอิ่มแล้วนอนที่โคนต้นไม้  จึงตรวจดูด้วยทิพยจักษุว่าสัตว์จุติจากอัตภาพนี้แล้วจะเกิดที่ไหนหนอ  ก็เห็นว่าล่วง ๗ วันไปแล้วเขาจุติแล้วจักเกิดในนรก  จึงเรียกเขามาเพื่อให้โอวาทว่า พ่อแม่  ญาติพี่น้องของเจ้าไม่มี เจ้าไม่มีเงินทองไม่มีโชคลาภเป็นคนขัดสน  เจ้ามีเครื่องนุ่งห่มขาดวิ่น  มีเลือดไร  ประกอบด้วยภัย  มีผ้าเลวๆ  เจ้าไม่ได้นอนแม้เสื่อ  ไม่มีอะไรดีกว่านอนบนพื้นดิน  เจ้าถือกะลาขอทานเที่ยวไปในเรือนนั้นๆ  เป็นคนกินเดน(ของที่คนอื่นกินหลือ)เหลือแต่หนังหุ้มกระดูกเหมือนเปรต  เมื่อเห็นคนมีบุญเขากินข้าวน้ำอร่อย  เจ้าก็ได้แต่น้ำลายไหล  เมื่อไม่ได้อะไรในที่นั้นก็ได้แต่ถอนหายใจร้องไห้หมดหวัง  แม้เจ้าขืนเป็นอย่างนี้ก็ไม่ได้ทำอะไรให้เป็นประโยชน์  เพื่อเป็นปัจจัยในภายหน้า  คนที่จะเสมอเหมือนเจ้าไม่มีแล้ว  เจ้าเป็นศัตรูแก่ตัวเองในภพทั้งสาม  เนื่องจากเจ้าไม่ได้ทำบุญไว้ในภพก่อนดังนี้
กุรุเทวะฟังคำนั้นแล้ว  จึงกล่าวว่าข้าพเจ้าไม่มีทรัพย์  เป็นคนกำพร้า  อนาถา  จะทำกุศลอย่างไร  ข้าแต่พระคุณเจ้าผู้เจริญ  ข้าพเจ้าขอถามพระคุณเจ้าโปรดบอกทางที่ข้าพเจ้าจะไปสู่ความดับสนิทดังนี้
พระเถระกล่าวว่า  ในแม่น้ำนี้มีปลามากหลายมีทั้งปลากา  ปลากระบอก  ปลาดุก  กุ้ง  ปลาตะเพียน เป็นต้น  เจ้าเอาข้าวที่ขอเขามา  เหลือจากที่เจ้ากินแล้วให้ทานแก่ปลาทั้งหลาย  การให้ทานนั้นนำมาซึ่งสวรรค์และความสุขแก่เจ้า
จงถือศีล ๕ ให้ปราศจากมลทิน  ศีลที่เจ้ารักษานั้นเป็นการเพียงพอเพื่อภพและโภคสมบัติและเพื่อนิพพานดังนี้
กุรุเทวะเมื่อฟังคำเถระแล้วมีจิตเลื่อมใสนมัสการพระเถระแล้วรับศีล ๕ ตั้งแต่นั้นมา  เมื่อบริโภคแล้วเอาก้อนข้าวที่เหลือให้ปลาทั้งหลาย  เขาทำบุญกรรมเพียงเท่านี้ล่วงไปได้ ๗ วัน  จุติจากอัตภาพนั้นแล้ว  เกิดในเรือนกุฎุมพีมีโภคสมบัติมากคนหนึ่ง  ต่อมาได้ไปอยู่กับพระราชา  รักษาศีล   อยู่ตลอดชีวิต  บังเกิดในเทวโลกเมื่อสิ้นสุดอายุ
       กุรุเทวะสมาทานศีล  ถวายทานเล็กน้อยในอดีตแก่ผู้รับซึ่งเป็นเพียงสัตว์เดรัจฉาน  เขาได้รับโภคะอันไพบูลย์อย่างนี้ในโลกนี้  และได้เข้าถึงสวรรค์แล้วดังนี้
            ไทยธรรมแม้น้อยในเวลาให้  ย่อมมีผลมากในเวลาให้ผล  เหมือนต้นไทรใหญ่เกิดจากเมล็ดเล็กๆ  ต้นไทรจะไปบังท้องฟ้าเหมือนเมฆก้อนใหญ่  เช่นเดียวกับพืชที่รู้กันว่าเป็นกุศล  แม้มีประมาณน้อย  เมื่อหว่านลงในพื้นแผ่นดินแห่งพุทธบุตรผู้มีศีลผู้นั้นย่อมได้ทิพยสมบัติในหมู่เทวดา  และความสุขในหมู่มนุษย์ในที่สุดได้นิพพานสมบัติอันหาอุปมามิได้  ดังนี้
            เมื่อ เดือนธันวาคม  พ.ศ. ๒๕๔๘ มีเหตุการณ์ที่ประวัติศาสตร์ต้องจารึก  โดยเกิดธรณีพิบัติคลื่นสึนามิถล่มภาคใต้หลายจังหวัดของไทย  จนเกิดความเสียหายทั้งชีวิตและทรัพย์สิน  ได้มีหน่วยงานต่างๆให้ความช่วยเหลืออย่างมากมาย  แต่ก็ยังให้ความช่วยเหลือได้ไม่ทั่วถึง  มีหน่วยงานของรัฐจะจัดงานร่วมบริจาคทรัพย์และเครื่องอุปโภคบริโภค  เพื่อช่วยผู้ประสบภัย  แต่นายกในสมัยนั้น ได้สั่งการให้ระงับจัดงานในครั้งนี้  ด้วยเจตนาดีที่ไม่ต้องการให้ประชาชนทั่วไปต้องสิ้นเปลืองเงินทอง  เนื่องจากยังมีเงินคงคลังที่จะให้ความช่วยเหลือได้
ด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ในครั้งนี้  และก็ไม่มีใครทักท้วงหรือเตือนท่าน  จึงเป็นเหตุไปขัดบุญของมหาชนทั้งหลาย  อันไปเสริมวิบากเก่าให้เร็วขึ้น  จนในที่สุดต้องยุบสภา
น่าเสียดายที่คนส่วนใหญ่ไม่ค่อยรู้  ผลของวิบากกรรมนั้นจะส่งผลเมื่อไหร่  ไม่อาจจะคาดเดาได้  มันมีเหตุปัจจัยหลายอย่าง  ไม่ว่าผลบุญหรือผลบาป  จะส่งผลในชาตินี้หรือข้ามภพชาติ  หรือส่งผลถึง 500 ชาติก็มี ( พระโมคคัลลานะ ถูกทุบตี ๕๐๐ ชาติ )
เมื่อช่วงต้นตุลาคม ๒๕๔๙ เกิดอุทกภัยน้ำท่วม  ดินถล่มหลายจังหวัด  ทางภาคเหนือไล่ลงมาจนถึงภาคกลาง  เกิดน้ำท่วมขัง  บางแห่งเป็นเดือน  บางแห่งออกไม่ได้ต้องรอความช่วยเหลือ  หน่วยงานราชการและเอกชนมากมายได้ระดมปัจจัยและเครื่องอุปโภคบริโภค  เพื่อช่วยเหลือผู้ได้รับภัยน้ำท่วมในครั้งนี้  อันเป็นจุดเริ่มต้นของบุญโดยการให้ทานซึ่งมีผลมาก  (และอุทกภัยเมื่อปี ๒๕๕๔ ด้วย )เนื่องจากทานในครั้งนี้ได้กระทำแก่คนจำนวนมาก  และกำลังได้รับความเดือดร้อนเป็นทุกข์อย่างหนัก ทานในครั้งนี้นับว่ายิ่งใหญ่มีผลมาก  ขึ้นอยู่กับจิตของแต่ละบุคคล ผลย่อมไม่เท่ากัน  ในเวลานั้นได้เห็นคนที่มีทั้งจิตมารและจิตโพธิสัตว์มากมาย แม้ทานในครั้งนี้จะให้ผลมากแต่ก็ยังไม่ยิ่งใหญ่เท่ามหาทาน  ผู้สร้างเจดีย์ทองสูงเทียมฟ้า  ก็ยังไม่จัดว่าเป็นมหาทานเช่นกัน  ผู้ใดรู้และได้ทำมหาทานแล้ว  เมื่อแตกกายตายไปย่อมเข้าถึงสุคติสวรรค์เป็นเชื้อสายแห่งอริยะ  ผู้มีปัญญาย่อมค้นพบเองในบทความของบล็อกนี้ ผู้ปฏิบัติธรรมไม่ควรประมาท
มีหลายวัดได้จัดเครื่องสังฆทานให้แก่พุทธศาสนิกชนเพื่อความสะดวกในการทำบุญ บางวัดมีหลายจุดแล้วแต่สะดวก พระบางรูปก็ให้กล่าวคำถวายสังฆทานเลย บางรูปก็ให้สมาทานศีลก่อน คนที่จะไปทำบุญก็ต้องเช็คดูด้วยนะครับ เพราะอานิสงส์ต่างกัน

วันจันทร์ที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2555

บทที่ ๓ เริ่มบทนำ



เพิ่มคำอธิบายภาพ
http://www.deviantart.com/ ...
                                                                                        อรัมภบท
ผมได้รวบรวมเนื้อหาสาระที่คิดว่ามีประโยชน์ต่อการปฏิบัติธรรมของชาวพุทธทั้งหลาย  โดยมีเหตุและผลมาประกอบเพื่อความเข้าใจพร้อมวิธีการปฏิบัติ  อันสามารถเป็นคู่มือได้
เพื่อให้สอดคล้องกับสังคมปัจจุบัน เพราะผู้รู้มีมากแต่ปฏิบัติได้มีน้อย  บางคนศึกษามานานปีแต่ก็ยังไม่ได้อะไร บางครั้งก็จำเอาธรรมะที่ศึกษามา  มาพูดโอ้อวดกันบ้าง  เพื่อหาลาภยศและสรรเสริญบ้าง  เพื่อข่มผู้อื่นบ้าง  อันเป็นสิ่งไม่สมควร 
บทความนี้จะอธิบายถึงเหตุผลที่สามารถปิดประตูนรกได้จากหลายทางด้วยกัน  แต่ในหลายทางก็ไม่อยู่ในวิสัยของปุถุชนในสมัยนี้จะทำได้ง่าย  เนื่องจากพระอริยะลดลงไปเรื่อยๆตามกาลเวลา  มีเหตุผลอยู่ในบทความนี้แล้ว
ผมได้นำแนวทางที่พระพุทธเจ้าทรงสอนบุคคลทั้งหลายให้บรรลุธรรมตั้งแต่โสดาบันขึ้นไปจนถึงพระอรหันต์  โดยกล่าวถึง อนุปุพพิกถา และ  อริยสัจ ที่พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงอยู่เสมอ
ความจริงบางอย่างไม่สามารถนำมาลงได้  เพราะคนส่วนมากเคารพนับถืออย่างหลงงมงาย  แต่ผู้ที่อ่านและพิจารณาไปจนเกิดปัญญา  จะมองเห็นข้อความที่ไปหักล้างกับความหลงของผู้คนทั้งหลาย ที่ผมตั้งใจจะให้ผู้อ่านได้รู้  และเกิดปัญญาจริง  ถ้าผู้อ่านได้เข้าใจความหมายนั้นๆ จนเกิดปัญญาและซึมเข้าไปในจิต  ก็นับว่าผู้ปฏิบัติมาถูกทางแล้ว  และถ้ามีความเข้าใจเรื่องจิตไม่แก่  คือรู้แล้วเข้าไปในจิตก็ยิ่งใกล้ความสำเร็จเข้าไปทุกที
ยังมีเรื่องที่น่ากังวลใจอยู่มาก  ที่คนส่วนใหญ่ยังหลงยึดติดในรูปแบบและประเพณีที่มีมาช้านานทั้งของไทยและคนไทยเชื้อสายจีน  จนทำให้เนิ่นนานต่อการจะบรรลุธรรม  ใครรู้และเข้าใจจนละได้ก็นับว่ามีปัญญาที่แท้จริง
หวังว่า  บทความทั้งหมดนี้จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับผู้ที่สนใจ  ให้เข้าถึงความดับทุกข์ในเบื้องต้นจนถึงในที่สุดรู้แจ้งในธรรมขั้นสูงสุด
 บทความ วิธีปิดประตูนรก เป็นทางเลือกอีกทางหนึ่ง สำหรับชาวพุทธที่ขาดที่พึ่งและสิ่งยึดเหนี่ยวที่ถูกที่ควร  โดยเฉพาะเนื้อหาสาระจะแตกต่างกับหนังสือธรรมะ  ที่มีการพิมพ์อยู่ทั่วๆไป  ซึ่งความแตกต่างนั้นผู้ที่เคยอ่านหนังสือธรรมะมาบ้างแล้วจะเห็นได้ชัดเจน
ซึ่งผมพยายามรวบรวมสาระที่พอจะหาได้  นำมาประกอบในการเขียน  เพื่อให้ผู้อ่านได้ประโยชน์สูงสุด  จากตัวอย่างธรรมะที่ผมนำมาลงไว้ในบล็อกนี้
สำหรับผู้ที่เคยปฏิบัติธรรมมาบ้างแล้วอย่าเพิ่งด่วนตัดสินใจ  หลักการปฏิบัติธรรมที่สามารถปิดประตูนรกได้จริงของผม หากผู้ปฏิบัติธรรมมาเป็นเวลา ๕ ปี  ๑๐ ปี  แล้วยังทำไม่ได้  ที่ยังทำไม่เพราะเหตุอะไร  แล้วค่อยๆพิจารณาหลักธรรมและตัวอย่างที่ผมยกมาอย่างใคร่ครวญ  ผู้ปฏิบัติอาจจะเห็นข้อผิดพลาดของตัวเอง  และสิ่งที่ทำให้ลังเลสงสัย  อาจจะถูกขจัดออกไปได้ด้วยตัวของท่านเองเช่นกัน
ลองทบทวนวิธีที่ท่านเคยปฏิบัติมา  กับความรู้ที่อาจารย์ของท่านได้ถ่ายทอดมาให้  อาจารย์ของท่านเป็นเช่น พระใบลานเปล่าหรือไม่
ผมไม่ได้แสดงธรรมเกินกว่าภูมิธรรมที่มีอยู่  สิ่งที่ผมบอกเป็นสิ่งที่ผมทำได้จริงจึงสอนจริง
กราบขอบพระคุณหลวงเตี่ยสุรเสียงที่ทำให้ข้าพเจ้าได้ลงมือปฏิบัติธรรมอย่างจริงจัง  และพระอาจารย์ศิระ  วุฒิสาโร  ที่ให้ธรรมะจนได้ดวงตาเห็นธรรม  และต้องกราบขอบพระคุณทุกท่านที่ให้ความร่วมมือช่วยเหลือให้ผมได้เขียนบทความนี้เผยแพร่ ขอผลบุญนี้  จงบังเกิดมีแต่ครู-อาจารย์  ที่ตั้งใจอบรมข้าพเจ้ามาเป็นอย่างดี  ตลอดผู้มีพระคุณทั้งหลายมีบิดา  มารดา  และญาติทั้งหลาย  รวมทั้งผู้ที่อ่านและปฏิบัติธรรมตามบทความนี้  ให้ได้รับผลบุญนี้โดยทั่วกัน
ขออำนาจกุศลนี้  จงช่วยชำระจิตของข้าพเจ้า  และผู้มีส่วนร่วมในการจัดทำบทความนี้   เป็นผู้ฉลาดในอุบายแห่งความเสื่อมและความเจริญ  เป็นผู้เฉียบแหลมในอรรถและธรรม  ให้ญาณเป็นไปไม่ข้องขัดในธรรมที่ควรรู้  ให้พ้นจากกรรมอันชั่วช้าทั้งหลาย เป็นผู้ได้โอกาสแห่งการบรรลุธรรม  ตั้งแต่โสดาบัน  สกิทาคามี  อนาคามี  และอรหันต์  ตามบารมีธรรมของแต่ละบุคคลด้วยเทอญ
          เวลานี้มีผู้ปฏิบัติผิดหลงผิดกันอยู่มาก  โดยเฉพาะผู้หลงบุญ  มุ่งสร้างแต่บุญ  เพื่อหวังว่าตายไปแล้วจะได้ขึ้นสวรรค์  แต่ไม่คิดที่จะละบาปและไม่คิดที่จะหาทางปิดอบายหรือปิดประตูนรก  เมื่อผู้ปฏิบัติหลงบุญอยู่  เมื่อแตกกายตายไปแล้วขึ้นสวรรค์ไปเสวยบุญของตัวเอง  เมื่อเสวยบุญหมดก็ไม่พ้นที่จะตกนรก  เพราะเขาไม่รู้เลยว่าในอดีตชาติเขาสร้างเวรก่อกรรมอะไรไว้บ้าง  ที่เป็นวิบากกรรมต้องทำให้ตกนรก  เนื่องจากคนเราเกิดมานับชาติไม่ถ้วน  วิบากกรรมบางอย่างข้ามภพข้ามชาติ  บางอย่างรับกรรมอย่างนั้นหลายร้อยชาติ
        พระพุทธเจ้าของเราทั้งหลายขณะที่เสวยพระชาติเป็นพระโพธิสัตว์สร้างบุญบารมีมหาศาลไปบังเกิดบนสวรรค์  บนพรหมโลก  แต่ก็ไม่พ้นกรรมต้องมาเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน  เป็นสัตว์นรก  เป็นพระโพธิสัตว์ก็ไม่สามารถพ้นเรื่องนี้ไปได้  ดังนั้นพระพุทธเจ้าจึงไม่รับรองกำหนดภพชาติของปุถุชนได้  นอกจากพระอริยบุคคลตั้งแต่พระโสดาบันขึ้นไป  แล้วท่านล่ะปิดประตูนรกได้หรือยัง  อย่ามัวแต่หลงบุญอยู่เลย  จนไม่สนใจการปิดอบายภูมิทั้ง๔


       ทำไมจึงต้องปิดประตูนรก
นรก  สวรรค์  นั้นมีจริงหรือไม่  ในพระไตรปิฎกได้กล่าวถึงนรกและสวรรค์ไว้มากมายหลายตอน  เพื่อเป็นอุทาหรณ์แก่ผู้ทำบุญและสร้างบาป  จะต้องได้รับผลวิบากเช่นไร  พวกที่เป็นมิจฉาทิฐิ  จะไม่มีความเชื่อเรื่องนี้  เพราะคิดว่าตายแล้วสูญ  ภพหน้าภพหลังไม่มี
ความจริงคนไทยที่นับถือศาสนาพุทธส่วนใหญ่  จะมีความเชื่อเรื่อง  ทำดีได้ขึ้นสวรรค์  ทำชั่วต้องตกนรกอยู่แล้ว  แต่ก็ยังเป็นมิจฉาทิฐิอยู่ดี
เนื่องจากขาดความรู้  ความเข้าใจชีวิต  ในแบบอย่างพุทธศาสนาที่แท้จริง  จึงได้แต่อาศัยเงาของพระพุทธศาสนาอยู่เป็นส่วนมาก  ที่ลูบๆคลำๆก็มีอยู่ไม่น้อย  ที่เข้าถึงกระพี้ก็มีอยู่หน่อย  ที่เข้าถึงแก่นยิ่งมีน้อยไปใหญ่
แต่พระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ได้ก็ต้องอาศัยปัจจัยหลายอย่าง  เหมือนกับแก่นของต้นไม้ที่ต้องมีกระพี้และเปลือก  ต้นไม่จึงจะอยู่ได้  พร้อมยังมีกิ่งก้านสาขาและใบ  ที่ให้ความร่มเย็นแก่คนทั้งหลาย  ที่ยังเข้าถึงแก่นไม่ได้
เมื่อเปรียบคนทำดีที่จะได้ขึ้นสวรรค์มีเท่ากับเขาโค  เปรียบคนที่จะต้องตกนรกเท่ากับขนโคแล้ว  มันต่างกันอย่างลิบลับ
ผู้ปฏิบัติธรรมทั้งหลายส่วนใหญ่ก็หวังนิพพานกันทั้งนั้น  แต่ในปัจจุบันจะหาพระอรหันต์สักรูปหนึ่งยังหาได้ยากเลย  พระที่ท่านปฏิบัติมาเป็นสิบๆปี  ยังไปไม่ถึงไหนเลยก็มีมาก  ขนาดท่านทุ่มเทอย่างนี้แล้วยังติดอยู่แค่เปลือกเอง
พระพุทธศาสนาตั้งอยู่ได้ห้าพันปี
ภายในพันปีที่ ๑ ยังมีพระอรหันต์  ผู้ได้บรรลุปฏิสัมภิทาญาณ
           ภายในพันปีที่ ๒  ยังมีพระอรหันต์  ประเภทสุกุขปัสสกะ
           ภายในพันปีที่ ๓  ยังมีผู้ได้บรรลุมรรคผลเป็นพระอนาคามี
          ภายในพันปีที่ ๔  ยังมีผู้ได้บรรลุมรรคผลเป็นพระสกทาคามี
          ภายในพันปีที่ ๕  ยังมีผู้ได้บรรลุมรรคผลเป็นพระโสดาบัน
และผู้ปฏิบัติทั้งหลายจะไปถึงนิพพานได้ง่ายอย่างไร  นับวันผู้ที่บรรลุธรรมสำเร็จอรหันต์ก็มีแต่จะน้อยลง  แต่อย่างไรเสียพระอรหันต์ก็ยังไม่หมดไปจากพระพุทธศาสนา  พระโสดาบัน  พระสกิทาคามี   พระอนาคามี  ก็ยังมีอยู่และมากกว่าพระอรหันต์อีก  พระอรหันต์ที่ผู้คนส่วนใหญ่ค้นหากันอยู่  บางทีพระท่านสำเร็จอรหันต์เมื่ออายุมากแล้วก็มี  ทำให้การอบรมสั่งสอนของท่านมีเวลาน้อย  ท่านก็ละสังขารเสียแล้ว  บางทีร่างกายของท่านก็ไม่แข็งแรง  ถูกโรคภัยเบียดเบียน  อันเนื่องจากกรรมเก่าที่ท่านเคยกระทำเอาไว้มาส่งผล  เพราะท่านสำเร็จอรหันต์แล้วไม่ต้องมาเกิดอีก  จึงต้องชดใช้กรรมในชาตินี้ให้หมดตามเหตุและปัจจัย
อีกอย่างหนึ่งคือธรรมของพระอรหันต์นั้น  ล้วนเป็นธรรมสั้นๆ  กระชับ  เพื่อมุ่งความหลุดพ้น  เป็นธรรมอันลึกซึ้ง  ยากที่ปุถุชนทั่วไปจะเข้าถึงธรรมนั้นได้ง่าย  ต้องอาศัยระยะเวลา แต่เวลาของผู้ปฏิบัติไม่มากพอ  มีภารกิจของทางโลกทำให้วุ่นวาย  ธรรมไม่ต่อเนื่อง  เมื่อเข้ามาทางกระแสของทางโลก  จึงทำให้หลงไปกับทางโลกอีก  และถ้าดูตัวเลขตามข้างบนศาสนาพุทธอยู่ภายในพันปีที่ ๓ จะหาพระอรหันต์ได้ที่ไหน
ฉะนั้นการปฏิบัติต้องอาศัยความเพียรเป็นสำคัญ  ประกอบกับต้องมีบารมีเก่าช่วยเกื้อหนุน  ทำให้มีปัญญาเข้าใจหลักธรรมได้เร็วขึ้น
จึงจำเป็นต้องเพิ่มบารมีธรรมมิให้ขาด  เหมือนกับเติมน้ำลงในตุ่มใหญ่  วันนี้เติมไปแล้ว ๑ แก้ว  พรุ่งนี้เติมไป ๑ ขัน  ทำไปเรื่อยๆไม่ต้องท้อถอย  สักวันหนึ่งน้ำก็จะเต็มเอง  หมายถึงเมื่อบารมีเต็มแล้ว  การจะเข้าใจหลักธรรมก็จะไปได้เร็วหรือขั้นบรรลุธรรมขั้นต่างๆจนถึงอรหันต์ได้  ซึ่งต่างกับน้ำที่เต็มแล้วไม่ยอมรับน้ำใหม่เข้ามา  เพราะมันเป็นมิจฉาทิฐิ
พระพุทธเจ้าใช้เวลาที่สร้างบารมีไว้เพื่อความสำเร็จเป็นพระพุทธเจ้า  ต้องใช้เวลา ๔ อสงไขยกับหนึ่งแสนกัป  และพระศรีอริยเมตไตยต้องทรงสร้างบารมีมากถึง ๑๖  อสงไขยกับหนึ่งแสนกัป
พระพุทธเจ้าพุทธโคดม  องค์ปัจจุบันตรัสรู้ในช่วงของกลียุค  ข้าวยากหมากแพง  แต่ในยุคของพระศรีอริยเมตไตย  ตรัสรู้ในยุคศิวิไล  ที่ผู้คนมีอายุยืนถึงแปดหมื่นปี  ผู้คนทั้งหลายล้วนแต่เสพสุขจากข้าวของที่เกิดขึ้นจากต้นกัลปพฤษ์  ทุกคนล้วนสมบูรณ์หมดทุกอย่าง    จึงเป็นที่ปรารถนาของคนทั้งหลายที่อยากไปเกิดในยุคนี้ 
แต่ก็เป็นความเข้าใจผิด  ที่คิดว่าจะไปได้ง่ายๆ  เพราะปัจจุบันศีลไม่บริสุทธิ์ก็ไปไม่ได้อยู่แล้ว  เช่น  มือเท้าไม่ครบ  เนื่องจากต้องรับวิบากกรรม  จากการฆ่าสัตว์ตัดชีวิต  ลบหลู่พระศาสนาด้วยกริยาอย่างใดอย่างหนึ่งเป็นต้น
กว่าพระศรีอริยเมตไตยจะมาตรัสรู้  ต้องกินเวลามากไม่รู้เท่าไหร่  ตามตำราว่าอายุปัจจุบันเฉลี่ย ๗๕ ปี   ๑๐๐ ปี  ลดลง ๑ ปี  จนคนเรามีอายุ ๑๐ ปี  จากนั้นก็เพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ  จาก ๑๐ ปี  เป็น ๒๐ ปี  จนไปถึงอสงไขยปี  แล้วจากอสงไขยปีลดลงถึงแปดหมื่นปี  พระศรีอริยเมตไตยจึงจะอุบัติขึ้นในโลก  เมื่ออายุสี่หมื่นปีจึงบวชและตรัสรู้ภายใน ๗ วัน
ความจริงก็เป็นเรื่องของตัวเลขที่ถ่ายทอดกันมา  พอหมดยุคของศาสนาพุทธแล้ว  ทุกอย่างก็สูญหายหมดไม่เหลือตำราหรือคัมภีร์ใดๆให้ศึกษา
ถ้าคำนวณจากตัวเลขก็ไม่รู้กี่ล้านๆๆๆๆๆๆๆๆๆปี   ต้องรับวิบากกรรมอยู่ไม่รู้กี่ภพกี่ชาติ  แค่เข็มฉีดยาเล็กๆก็เจ็บกลัวอยู่แล้ว  ถ้าต้องตกนรกจะรับไหวหรือ  แต่นรกเจ็บอย่างไรก็ไม่ตาย  นรกบางขุมตายแล้วก็ฟื้น   มีแต่ความเจ็บปวดทรมาน  เมื่อพบพระพุทธศาสนาแล้วถือเป็นมงคลสูงสุด  ให้เร่งปฏิบัติเถิด
บทความปิดประตูนรกนี้จึงได้เกิดขึ้นมา  เพื่อเป็นทางเลือกอีกทางของผู้แสวงหาความพ้นทุกข์  จงอ่านดูหลายๆเที่ยว  ทำความเข้าใจให้มากๆ  จะค้นพบปัญญาที่แท้จริง 
ก่อนจะปิดประตูนรก  จำเป็นต้องรู้มูลฐานที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้แล้ว  ได้สอนสิ่งที่รู้อย่างไรบ้าง  จึงทำให้บุคคลเหล่านั้น  ได้บรรลุธรรมตามคำสอนของพระพุทธองค์

เมื่อพระพุทธเจ้าได้ทรงแสดง อนุปุพพิกถาและอริยสัจ ๔ จบแล้ว  ยังจิตให้คนทั้งหลายเลื่อมใส  จนบรรลุอริยมรรค  ตั้งแต่โสดาบัน  สกิทาคามี  อนาคามี  และอรหัตผล  ที่เหลือล้วนดำรงอยู่ในไตรสรณคมน์  ประการตนเป็นพุทธมามกะ
ปัญจวัคคีย์ได้ฟังพระธรรมจักรกัปปวัตนสูตร  ว่าด้วยส่วนไม่ติดข้องหาที่สุด 2 อย่าง  คือ  กามสุขัลลิกานุโยค  และ  อัตตกิลมถานุโยค  วิธีปฏิบัติแบบมัชฌิมาปฏิปทา  ทางสายกลางประกอบด้วยมรรคมีองค์ ๘
เมื่อจบพระธรรมเทศนา  พระโกณฑัญญะได้ดวงตาเห็นธรรมเป็นพระโสดาบันบุคคล  ต่อจากนั้น  ท่านได้กราบทูลขออุปสมบท  ที่เหลืออีก ๔ ท่าน  ก็ได้บรรลุเป็นพระโสดาบันในวันต่อๆมา  และอุปสมบทด้วยกันทั้งหมด  พระปัญจวัคคีย์มีญาณแก่กล้าแล้ว  พระพุทธเจ้าจึงตรัสพระธรรมเทศนา อนัตตลักขณสูตร คือสูตรที่แสดงลักษณะแห่งเบญจขันธ์ว่าเป็นอนัตตา  ความไม่มีตัวตน  โปรดพระปัญจวัคคีย์  เมื่อจบพระธรรมเทศนา  ก็ได้บรรลุอรหัตผลด้วยกันทั้งหมด
ชฎิล ๓ พี่น้องได้ฟัง อาทิตยปริยายสูตร จากพระพุทธเจ้า  ทรงเปรียบเทียบสิ่งของทั้งปวงเป็นของร้อนดุจเดียวกับไฟ  เพื่อให้เหมาะสมกับอัธยาสัยของพวกเธอที่เคยบูชาไฟมาก่อน  ทรงแสดงถึงอายตนะภายในคือ  ตา  หู  จมูก  ลิ้น  กาย  และใจเป็นของร้อน  อายตนะภายนอกคือ  รูป  เสียง  กลิ่น  รส  โผฏฐัพพะ  และธรรมารมณ์เป็นของร้อน  และความรู้สึกว่าเป็นสุข  เป็นทุกข์  ไม่สุข  ไม่ทุกข์  เพราะตาเห็นรูป  หรือหูได้ยินเสียง  เป็นต้น  กับเป็นของร้อน  ร้อนเพราะราคะ  โทสะ  และโมหะ  ผู้ที่รู้ทันกิเลสเหล่านี้ย่อมเบื่อหน่ายในสิ่งทั้งปวง  ย่อมคลายกำหนัด  จนจิตไม่ยึดมั่นถือมั่นในสิ่งเหล่านั้นอีกต่อไป
ภิกษุชฎิลพร้อมบริวาร ๑,๐๐๓ รูป  ได้ฟังพระธรรมเทศนาแล้วได้ส่งกระแสจิตไปตามวาระแห่งพระธรรมเทศนา  จิตของท่านก็หลุดพ้นจากกิเลสทั้งปวง  และสำเร็จเป็นพระอรหันต์ด้วยกันทั้งหมด
พระสารีบุตรได้ฟังธรรมจากพระอัสสชิ  ความว่า ธรรมเหล่าใด  มีเหตุเป็นแดนเกิด (เกิดแต่เหตุ) พระตถาคตเจ้าทรงแสดงเหตุแห่งธรรมเหล่านั้นและความดับแห่งธรรมเหล่านั้น  พระมหาสมณะตรัสอย่างนี้
พระสารีบุตร  ได้ฟังหัวข้อธรรมนี้จากพระเถระเท่านั้นก็สำเร็จเป็นพระโสดาบัน  เกิดธรรมจักษุ  คือ  ดวงตาเห็นธรรมว่า
สิ่งใดสิ่งหนึ่ง  มีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา  สิ่งนั้นทั้งหมดมีความดับเป็นธรรมดา
และพระโมคคัลลานะก็ได้ฟังธรรมเช่นนี้จากพระสารีบุตร  ก็ได้ดวงตาเห็นธรรม  บรรลุเป็นพระโสดาบันเช่นเดียวกัน
พระเจ้าพิมพิสาร  นางสุชาดาและสามีพร้อมด้วยบุตร (พระยสะ)  และประชาชนอีกจำนวนมากเคยฟังอนุปุพพิกถาและอริยสัจ ๔ จากพระพุทธเจ้า  ล้วนสำเร็จพระโสดาบันบุคคลเป็นส่วนใหญ่  แม้พระยสะบุตรของนางสุชาดาก็สำเร็จโสดาบันครั้งแรกที่ฟังธรรมจากพระพุทธเจ้า  และเมื่อฟังครั้งที่สองก็บรรลุพระอรหัตผล
พระสีวลีและพระทิพพมัคลบุตรเถระ  ได้รับการสอนพระกรรมฐานเบื้องต้นจากพระอุปัชฌาย์  ได้แก่  เกสา (ผม)  โลมา (ขน)  นขา (เล็บ)  ทันตา (ฟัน)  ตโจ (หนัง)  ให้พิจารณาของทั้ง ๕ เหล่านี้ว่าเป็นของไม่งาม  เป็นของสกปรก  ไม่ควรยึดติดหลงใหล  ขณะที่กำลังจรดมีดโกนเพื่อโกนผมครั้งแรก  ได้บรรลุโสดาบัน  จรดมีดโกนครั้งที่สอง  ได้บรรลุสกิทาคามี  จรดมีดโกนครั้งที่สาม  ได้บรรลุอนาคามี  และเมื่อโกนผมเสร็จ  ได้บรรลุพระอรหันต์
นางปฏาจารา  สามีของนางถูกงูกัดตาย  ซ้ำร้ายเห็นลูกทั้งสองต้องมาตายต่อหน้าต่อตา  โดยช่วยอะไรไม่ได้เลย  จึงกลับมาหาพ่อแม่  ก็มาเจอเคราะห์ซ้ำกรรมซัด  ด้วยบ้านถูกไฟไหม้ทำให้พ่อแม่และพี่ชายต้องมาตายอีก
นางเดินไปบ่นไป  เหมือนคนเป็นบ้า  จนได้มายืนเกาะเสาศาลาโรงธรรมอยู่ท้ายสุด  คนทั้งหลายพากันขับไล่นางให้ออกไป  แต่พระบรมศาสดาตรัสห้ามไว้แล้วตรัสกับนางว่า จงกลับได้สติเถิดน้องหญิง
ด้วยพุทธานุภาพนางกลับได้สติในขณะนั้นเอง  มองดูตัวเองเปลือยกายอยู่  รู้สึกอายจึงนั่งลง  อุบาสกคนหนึ่งโยนผ้าให้นางนุ่งห่ม  นางเข้าไปกราบพระศาสดาที่พระบาท  แล้วกราบทูลเคราะห์กรรมของนางให้ทรงทราบโดยลำดับ  พระพุทธองค์ได้ตรัสพระดำรัสถามว่า
แม่น้ำในมหาสมุทรทั้ง ๔ ก็ยังน้อยกว่าน้ำตาของคนที่ถูกความทุกข์ความเศร้าโศกครอบงำ ปฏาจารา  เพราะเหตุไร  เธอจึงประมาทอยู่
ปฏาจารา  ฟังพระดำรัสนี้แล้วก็คลายความเศร้าโศกลง  พระบรมศาสดาทรงทราบว่านางหายจากความเศร้าโศกแล้ว  จึงตรัสต่อไปว่า
ปฏาจารา  ขึ้นชื่อว่าบุตรสุดที่รัก  ไม่อาจเป็นที่พึ่ง  เป็นที่ต้านทาน หรือเป็นที่ป้องกันแก่ผู้ไปสู่ปรโลกได้  บุตรเหล่านั้น  ถึงจะมีอยู่ก็เหมือนไม่มี  ส่วนผู้รู้ทั้งหลายรักษาศีลให้บริสุทธิ์แล้ว  ควรชำระทางไปสู่พระนิพพานของตนเท่านั้น
เมื่อจบพระธรรมเทศนา  นางปฏาจาราดำรงอยู่ในโสดาปัตติผล  เป็นพระอริยบุคคลขั้นโสดาบันแล้ว  กราบทูลขออุปสมบท  พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตให้บวชเป็นพระภิกษุณี  ไม่นานนักก็บรรลุพระอรหัตผล
อนุปุพพิกถา  ซึ่งเป็นคำสอนที่แสดงไปตามลำดับไม่ข้ามขั้นตอน
๑.   ทานกถา    พรรณนาการบริจาคทาน  ทานเป็นเบื้องต้นแห่งการขัดเกลากิเลสคือความตระหนี่  การให้ทานแก่คนขัดสน  การเสียสละเป็นเหตุแห่งความสุขทั้งหลาย  เป็นบ่อเกิดแห่งสมบัติทั้งหลาย  ทานย่อมให้สวรรค์สมบัติ  พรหมสมบัติ  จักรพรรดิ์สมบัติ  สาวกบารมีญาณ  ปัจเจกโพธิญาณ  อภิสัมโพธิญาณ  ทานจึงเปรียบดุจแผ่นดินใหญ่
๒.  สีลกถา       พรรณนาเรื่องศีล  การสำรวมรักษากายวาจาให้เรียบร้อย  ศีลย่อมให้สมบัติในโลกนี้และโลกหน้า  ผู้มีศีลย่อมมีกลิ่นหอมฟุ้งทั้งตามลมและทวนลม 
๓.  สัคคกถา    พรรณนาสวรรค์ที่บุคคลจะพึงได้ในกาลภายหน้าด้วยอำนาจ ของทานและศีล  ย่อมได้สวรรค์
๔.  กามาทีนวกถา     พรรณนาโทษแห่งกาม  และเรื่องกามเป็นของต่ำทราม  เศร้าหมอง  มีสุขน้อย  มีทุกข์มาก  มีความคับแค้นมาก 
๕.  เนกขัมมานิสังสกถา     พรรณนาเรื่องอานิสงส์ในการออกไปจากกาม  คือการออกบวชเพื่อปฏิบัติให้ถึงธรรมอันเป็นที่สิ้นทุกข์  ซึ่งจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในโลกนี้และโลกหน้า